Een oorzaak die vaak over het hoofd gezien wordt is diarree ten gevolge van Giardia. Giardia is een flagellaat (= een protozoaire parasiet) en bestaat uit een meercellig organisme, dat voorkomt in diverse ontwikkelingsstadia.
Giardia is de meest voorkomende maag-darmparasiet bij honden, 10-20% van de diarree bij honden wordt veroorzaakt door giardia.
Onze ervaring is dat bij katten met diarree er zeer zeker aan giardia gedacht moet worden.
Vooral bij katten jonge katten komt giardia voor en het wordt minder vaak gevonden bij oudere katten. Let vooral op als er kittens uit een cattery, asiel of boederij met diarree aangeboden worden dat er giardia in het spel kan zijn.
In de tabel hieronder is een overzicht van katten met diarree die we getest hebben op giardia. Opvallend is dat giardia diarree voornamelijk bij jonge katten voorkomt.
Giardia is een Zoonose,
het is dus ook voor mensen besmettelijk!
Overdracht vindt plaats via de fecale-orale weg. Dit houdt in dat het dier de cysten uitpoept en dat een ander dier of mens zich hiermee via de opname via de mond besmet.
Slechts 10 cysten zijn nodig om een infectie bij een nieuwe gastheer aan te laten slaan. Er worden bij een infectie tot wel 100.000 cysten per gram ontlasting uitgescheiden!
Welke katten zijn vatbaar voor Giardia
Vaak verlopen Giardia infecties, bij gezonde dieren, zonder symptomen maar scheiden ze wel periodiek de besmettelijke cysten uit. Echter bij katten met minder weerstand komt het wel tot ziekte verschijnselen. Jonge katten en katten met een verminderde weerstand, bv door ziekte of stress, kunnen diarree door giardia oplopen. Vooral katten die in een cattery, asiel of pension verblijven of van een boederij komen kunnen gemakkelijk met Giardia besmet raken.
Langdurige diarree
Als een diarree chronisch is geworden, dit betekent dat de diarree meerdere weken tot zelfs maanden aanwezig is, denk dan aan Giardia! Denk vooral aan Giardia als u kat steeds terugkerende diarree heeft en u uw kat behandeld heeft met medicijnen en aangepast voer en er geen enkele verbetering optreedt.
Hoe ziet Giardia diarree eruit
Giardia geeft dunne ontlasting of brijachtige stinkende diarree. Er kan slijm en bloed bij zitten. Ook zie je vaak dat de katten misselijk zijn en makkelijk overgeven, maar vaak behouden ze wel hun eetlust.
De cyclus van Giardia
Giardia komt voor in 2 vormen.
1. Het parasietenstadium = trofozoiet. Toont zich als een zeer klein meercellig zweepdiertje, die alleen met een microscoop met grote vergroting te zien is. Vermeerdering vindt plaats door tweedeling en daarom kan de vermeerdering explosief gaan. Uit iedere trofozoziet ontstaat een cyste.
2. Cyste of ook wel oocyste genoemd. Dit is het zeer infectieuze stadium. Na uitscheiding in de ontlasting is de cyste onder koele en vochtige omstandigheden nog weken- tot zelfs maandenlang besmettelijk.De incubatietijd, tijd tussen opname en het ontstaan van ziekteverschijnselen, bedraagt 5-16 dagen. De uitscheiding van de besmettelijke cysten begint 7 dagen na opname. En vindt gedurende 4-5 weken met tussenpozen plaats. Deze besmettelijke periode kan veel langer duren als het dier zich herbesmet.
Diagnose
Vroeger moesten de trofozieten in hele verse ontlasting met een microscoop aangetoond worden. Ze gaan echter snel dood buiten de kat en dan zie je ze niet meer bewegen. De cysten kunnen ook met een microscoop worden aangetoond in de ontlasting, echter deze worden met tussenpozen uitgescheiden. Het kan dus zijn dat je de ziekte niet kan aantonen terwijl hij er wel is.
Een Giardia snaptest van Idexx Tegenwoordig kunnen we met behulp van een direct uitvoerbare giardia test aantonen of er giardia aanwezig is of niet. De test is veel betrouwbaarder en gevoeliger dan de microscopische manier. Er wordt met behulp van een giardia snaptest antigenen, kleine stukjes, aangetoond. Hiermee kunnen dus zowel levende als dode of uiteen gevallen trofozoieten of cysten aangetoond worden!
Een Giardia snaptest van Idexx Een Giardia snaptest van Idexx Met de Idexx Giardia Snaptest kun je eenvoudig een snellen en betrouwbare diagnose stellen. De test neemt DNA deeltjes van Giardia weer, je hoeft ze dus niet levend aan te tonen. Dit is van belang omdat de Giardia snel dood gaat als ze buiten het lichaam komen.
Negatieve Giardia snaptest van Idexx, een snelle en betrouwbare manier om Giardia aan te tonen Positieve Giardia snaptest van Idexx, een snelle en betrouwbare manier om Giardia aan te tonen
Links is een negatieve Giardia snaptest te zien. Rechts is een positieve Giardia snaptest te zien, er zijn twee blauwe stippen te zien en de rode pijl wijst de positieve Giardia stip aan.
Behandeling bij diarree ten gevolge van Giardia
Als therapie kan er metronidazol (Metrazol) of fenbendazol (Panacur) gegeven worden. Er zijn Giardiastammen die niet gevoelig zijn voor metronidazol en wel voor fenbendazol en andersom.
Alle dieren in het gezin moeten behandeld worden!
Daarbij is een goede hygiene heel belangrijk. Was als eigenaar je handen na contact met je kat. Reinig en desinfecteer de omgeving waar je dier leeft, dit is belangrijk om herbesmetting te voorkomen.
Soms houdt de diarree aan!
Soms blijft de diarree doorgaan ondanks dat de Giardia effectief bestreden is. We hebben diverse keren bij katten in onze praktijk meegemaakt dat de behandeling goed gewerkt heeft, de Giardia controle snaptest was negatief. Hetgeen inhoudt dat de behandeling gewerkt heeft. Dan behandelen we de diarree met hypoallergeen eten en verteringsverbeterende enzymen (pancrex)
Conclusie
Er zijn vele oorzaken om diarree te krijgen en het is belangrijk om de juiste diagnose te stellen zodat er een gerichte therapie gegeven kan worden. We gebruiken bijna standaard bij katten met diarree de Giardia snaptest, je weet zeer snel of de kat last had van Giardia en dan is de behandeling ook makkelijk in te stellen.
Giardia wordt vaak door dierenartsen over het hoofd gezien!
