De geschiedenis van de Exotic Shorthair
De Exotic Shorthair komt van oorsprong uit Amerika. Enkele Amerikaanse Korthaar fokkers (de Amerikaanse Korthaar is vergelijkbaar met onze Brits Korthaar) wilden graag wat betere silvers fokken. Daarnaast kon de Amerikaans Korthaar ook een wat stevigere botstructuur gebruiken. De oplossing voor hun probleem was snel gevonden: er werden silver perzen in de lijnen gefokt. Uit die combinatie van een Pers en een Amerikaans Korthaar kwamen leuke korthaar kittens die de bouw en het type van een Pers hadden. In eerste instantie werd geselecteerd op kittens die het meeste het Amerikaans Korthaar type benaderden. Daarmee werd verder gefokt met Amerikaans Kortharen. Enkele fokkers waren echter dusdanig gecharmeerd van de âkorthaar Persjesâ die uit die combinatie kwamen, dat ze in 1966 besloten om een fokprogramma voor dit ânieuwe rasâ op te zetten. De naam voor dit ras werd âExotic Shorthairâ. Het streven was om een kat te fokken die qua type en bouw gelijk was aan een Pers, maar met een korte vacht. Om dit te bereiken werden de korthaar katten steeds gekruist met Perzen.
In Nederland werd een soortgelijk fokprogramma opgezet. Hierbij werden Brits Korthaar katten gekruist met perzen. Ook hier was het eerste resultaat Brits Korthaar kittens met een vollere vacht. Pas na vele generatie doorfokken met Perzen, waarbij consequent geselecteerd werd op een kort gedrongen type, bouw en vacht bereikt. Omdat de Exotic Shorthair geen lange vacht heeft die eventuele tekortkomingen in de beenderenstructuur kan verbergen, moet er nog meer als bij de Pers geselecteerd worden op een goede bouw. Ook mist de exotic de lange haren op en rondom de kop, die een smalle kopvorm en hoge oorstand bij de pers wel eens kan verdoezelen. Het korthaargen is dominant. Uit een combinatie van een homozygote korthaar en een pers (altijd homozygoot voor de langhaar) komen alleen kothaar kittens. Deze F1 kittens zijn heterozygoot voor de langhaar factor. Uit een combinatie van een heterozygote korthaar (met langhaarfactor) en een pers komen 50% korthaar kittens (heterozygoot) en 50% langhaar kittens. Vrijwel altijd wordt de combinatie Pers x Exotic gedaan.
Natuurlijk is het mogelijk om twee Exotics te kruisen, zeker als deze wat type, bouw en vacht betreft perfect zijn. In de praktijk is het echter zo dat, indien enkele generaties achtereen een kruising van Exotic x Exotic gedaan wordt, de vachtstructuur achteruit gaat. De vacht wordt dan steeds gladder en minder vol. De Perzische kittens die uit deze combinatie komen blijven daarentegen heel consequent in zowel bouw, type als vacht. (Noot: bij de kruising van Exotic x Exotic is het theoretisch mogelijk om homozygoot Exotic Shorthair te fokken. Voor zover bekend is er nog geen onderzoek gedaan naar het verschil in vacht tussen deze homozygoot Exotic Shorthair en de heterozygoot Exotic Shorthair. Pas als er sprake is van behoud van alle raskenmerken bij kruisingen van homozygote dieren, kunnen we spreken van een afzonderlijk ras. Voor zolang de Exotic nog de Pers nodig heeft om de raskenmerken te behouden, spreken we met recht van een korthaar Pers).
Omdat de Exotic gekruist wordt met Perzen zijn alle vachtkleuren die voorkomen bij de Perzen, ook toegestaan bij de Exotics. Op shows worden Exotics gekeurd door Langhaar keurmeesters. Het valt niet altijd mee om bij een nest van Exotic x Pers aan de kittens te zien of deze langhaar of korthaar zijn. Ervaren fokkers menen dat net na de geboorte, als de vacht nog nat is, het verschil te zien is. Het vachtje van de langhaar kittens ligt mooi glad tegen de huid. De vacht van de korthaar kittens piekt alle kanten uit. Pas na ongeveer vier of vijf weken zal de vacht van de Persjes gaan groeien, waardoor het verschil steeds duidelijker wordt.
Uiterlijk
De Exotic Shorthair ziet er qua type en bouw uit als een Pers. De rasstandaard is dan ook op die punten gelijk. Alleen de vacht is anders. Ze hebben een dikke, zacht aanvoelende, weelderige vacht. De dicht ingeplante ondervacht moet goed ontwikkeld zijn. Indien men de vacht aanraakt, hoort deze âverendâ aan te voelen. De vacht mag niet glad aanliggen, maar staat als het ware haaks op de huid. De vacht vergt minder onderhoud dan de vacht van een Pers. Vaak is een keer per week borstelen (varkensharen borstel) en doorkammen met een grove kan voldoende. Bij katten met een erg volle vacht kan het soms nodig zijn de vacht te plukken. Hierbij worden dode haren (vaak dof van kleur) die los tussen de vacht steken verwijderd. Voor een show wordt de kat gewassen en goed getoiletteerd.
Dit uit het jaarboek 2001/2002 van de Nederlandse Kattenfokkers Vereniging
Nu de ervaring van een fokker van Exotics en Perzen
Ik fok nu twaalf jaar zowel Exotics als Perzen. Zowel de Exotic als de Pers heeft zijn eigen charme. De Exotic is inderdaad makkelijker in onderhoud dan de Pers, en de lange vacht van de Pers geeft juist dat hooghartige, wat een Pers kan hebben. Zo van: zie mij nou eens mooi zijn. Dat heeft een Exotic dus niet. is een grovere kat en een wat drukkere kat, die heel lang zin heeft om te spelen. Mijn zwart witte exotic van 6 jaar heeft nog steeds âaanvallenâ van gekkigheid. Dan rent ze door de kamer en vooral nu in de lente weet ze af en toe van gekkigheid niet wat ze doen moet. Dat is dus een Exotic. Maar de Perzische pers van 4 jaar zit op de bank en verroert zich niet. Met een Perzische Pers bedoel ik dus een Pers die alleen Perzen in de lijnen heeft en geen Exotic. Een Pers met Exotic in de lijnen kan net zo gek doen als een Exotic. Ik denk dat dat komt omdat er toch Exotic bloed door de aderen stroomt.
Dit is alleen voorbeeld om een eventueel verschil te laten zien tussen een Exotic en een Pers. Ook Exotics kunnen stil zitten te zitten, omdat ze geen zin hebben om gek te doen of om te spelen.
Voor het onderhoud betreft: zowel een Pers als een Exotic moet gekamd worden. Voor een pers is het beter als die dagelijks gekamd wordt, omdat dan de klitten voorkomen kunnen worden. Een Exotic borstel ik (bijna) dagelijks met een haakborsteltje en maak de ogen schoon. Als je je kat dagelijks in handen hebt, kun je ook beter zien/voelen of hij gezond is, of dat er toch een ziekte onder de leden zit. Verder worden mijn katten zeker iedere twee maanden gewassen en geföhnd. Als u een kat bij een goede fokker koopt, is deze eraan gewend gewassen te worden en kunt u er gewoon mee doorgaan. Het is erg goed voor de vacht om dit regelmatig te doen. Al het vuil dat een pers of exotic er zelf niet uit kan wassen, wordt er door die wasbeurt uit gehaald. De vacht blijft makkelijk kambaar en de kat gezond en niet humeurig door een vervuilde vacht. Een vuile vacht jeukt, is moeilijk te kammen en de kat toont niet meer zo mooi als toen u de kat kocht. Wat niet zo leuk is: een exotic föhnen is veel werk! De kat is droog en dan zet je hem op de grond en een kwartiertje tot een half uurtje later is de kat weer nat. Dit komt door de ondervacht, die iedere keer weer nattigheid doorlaat.
Deze katten worden gekruist met Perzische katten om de Selkirk Rex te krijgen.
Conclusie
Dus een exotic minder onderhoud? Jazeker in kammen, maar niet in föhnen. Goede verzorging is natuurlijk nodig. Verder is goed voer ook erg noodzakelijk. Een Exotic en een Pers heeft goed voer nodig, want de vacht kan alleen mooi zijn door regelmatif kammen, maar heeft ook goed voer nodig. Vergelijk het maar met uzelf: iedere dag junkvoer eten en iedere dag gezond eten: groente, aardappelen, vlees en fruit. Dan merk je zelf ook wel verschil. Met alleen junkvoer voel je je ook niet in topconditie. Het is niet goedkoop dat goede voer en dat koopt u dan ook bij de dierenspeciaalzaak, maar uiteindelijk loont het zich toch, omdat de kat er meer aan heeft en er dus minder afval in de kattenbak ligt.