Uw kat mag dan misschien gereserveerd overkomen, dit vaak wat teruggetrokken dier is eigenlijk een behoorlijke kletskous. U hoeft alleen maar even te weten waar u op moet letten!
De lichaamstaal van katten is communicatie
Katten maken vrijwel alleen gebruik van lichaamstaal om te communiceren. Dat is toch mooi om te weten. Als u hier op let, zult u veel beter in staat zijn om te begrijpen hoe uw kat zich voelt.
Handige katten links:
Door goed te letten op de lichaamstaal van uw kat, kunt u soms zelfs zijn om zijn gedrag voorspellen. En dat is niet alleen interessant maar het vergroot ook de band met uw lieveling behoorlijk.
De geurtjes van uw kat
Katten maken gebruik van feromonen om geurvlaggen uit te zetten, om zo hun territorium af te bakenen. Deze krachtige geuren zijn belangrijk voor de communicatie tussen katten onderling, maar worden ook gebruikt in hun communicatie met u als mens. Als uw kat met zijn wangen langs uw benen wrijft, doet hij dit om een relatie met u op te bouwen, om u in zijn persoonlijke territorium te betrekken. Ook geur is dus een vorm van communicatie.
De bewegingen van de staart van uw kat
De staart van de kat fungeert als een verlengstuk van zijn gedachten, een indicator van zijn stemming en een waarschuwing voor zijn (voor u niet altijd positieve) gedrag. Ze kunnen daarna vals worden. Let dus ook een beetje op 🙂
Wat zegt een kat met zijn staart? Met de staart houdt de kat zichzelf in balans. Daarnaast gebruikt de kat zijn staart als communicatiemiddel. Wanneer een kat aan het jagen is houdt deze zijn staart meestal recht naar achteren. Zo is de kat er zeker van dat de staart nergens achter blijft haken en dat hij zichzelf niet verraad bij zijn prooi. Pas op het laatst bij de sprong naar de prooi gaat de staart omhoog. Aan het bewegen of trillen van de staart kan je zien hoe geconcentreerd de kat is op zijn prooi. Let maar eens op wanneer je kat in de vensterbank zit en een vogel of andere prooi buiten in de gaten houdt.
De staart van een kat is dus een uitstekend communicatiemiddel. De staart is door andere katten al van grote afstanden te zien. Hierdoor is het voor de kat mogelijk om op veilige afstand zijn bedoelingen weer te geven met zijn of haar staart. Wat betekenen echter de signalen die de kat met zijn staart geeft? We nemen hieronder alle bewegingen van de staart van uw kat door. Het zijn er veel!
Breed heen en weer zwaaien met de staart: irritatie
Het breed heen en weer zwaaien met de staart duidt er op dat de kat geïrriteerd is. Als uw kat bijvoorbeeld van mening is dat hij nu wel genoeg aangehaald is, kan hij ongeduldig met zijn staart gaan zwaaien. Vooral kinderen willen dit nog wel eens aanzien voor blijdschap, net zoals het kwispelen bij honden, maar niets is minder waar: de kat geeft hiermee een duidelijke waarschuwing dat hij het zat is en dat hij u, als u hiermee door gaat, misschien wel eens kan gaan krabben of bijten!
‘Laat me met rust!'
Als katten erg geïrriteerd raken, gaan ze sneller, vanaf de basis van de staart, met hun staart zwaaien. Een duidelijk en bedreigend signaal. In het algemeen werkt het zo: Hoe groter en sneller de zwaaibeweging, hoe geïrriteerder de kat. Katten gebruiken deze zichtbare lichaamstaal als een manier om een directe confrontatie met andere katten (en met u) uit de weg te gaan.
De wijduitstaande haren die rechtop gaan staan
Mocht een kat toch betrokken raken bij een directe confrontatie, dan zal hun staart met wijduitstaande haren rechtop gaan staan en zullen zij hun lichaam opzij draaien om groter te lijken.
Katten op jacht bewegen hun staart subtiel
Katten die op jacht zijn bewegen juist heel subtiel met hun staart. Zo maken ze hun soortgenoten duidelijk wat hun intenties zijn, zonder hun prooi te waarschuwen.
Angst is staart omlaag (staart tussen de benen)
Als een kat bang is, of als hij probeert een confrontatie uit de weg te gaan kan hij ook zijn staart helemaal omlaag brengen of tussen zijn poten stoppen, als teken van onderdanigheid.
Trillen met de staart: ik ben blij!
In tegenstelling tot het zwaaien met de staart, is het “trillen” met de staart een teken van enthousiasme of nieuwsgierigheid. Een rechtop staande staart is een teken van vriendelijkheid (zolang de staartharen niet rechtop staan). Als de kat enthousiast is, bijvoorbeeld omdat u thuiskomt of omdat u zijn eten aan het klaarmaken bent, kan hij u benaderen met een rechtopstaande, soms zelfs kwispelende, staart.
De kat zal u hierbij waarschijnlijk kopjes geven en miauwen. Loopt uw kat met de staart naar beneden hangend, in ronde boog, dan is hij gewoon ontspannen en niet ergens mee bezig.
De staart recht omhoog
Wanneer de staart van een kat recht omhoog staat, stilgehouden wordt en de haren liggen plat tegen de huid dan laat de kat een vriendelijke begroeting zien. Een moederpoes maakt met een rechte staart omhoog duidelijk dat de kittens haar moeten volgen.
Het recht staartje bij kittens maakt het voor de moederpoes weer duidelijk om te zien of ze een poepje gedaan hebben. Zo is het voor de moederpoes makkelijker om het nest schoon te houden. Wanneer ze wat ouder zijn en zich buiten het nest begeven (rond de 4 weken) zie je kittens met hun staartje omhoog naar de moeder rennen en met hun achterwerkje tegen haar aanwrijven. Zo maken ze haar duidelijk dat ze graag voedsel willen.
Tegen elkaar aanwrijven bij de begroeting met de staart omhoog
Volwassen katten zie je ook wel tegen elkaar aanwrijven bij de begroeting met de staart omhoog. Vaak haken ze de staarten daarbij in elkaar. Dit is een teken van vriendschap. Dit teken van vriendschap laten katten bij mensen zien door hun staart om de benen van een mens heen te vouwen. Katten willen hiermee naast het begroeten duidelijk maken dat ze aandacht en/of voedsel willen.
Het puntje van de staart bij een begroeting is gebogen
Is het puntje van de staart bij een begroeting gebogen dan is de kat licht onzeker. Katten die sproeien houden hun staart ook recht omhoog. Deze trilt dan heel snel heen en weer en vaak trappelt de kat tegelijkertijd met zijn achterpoten. Dit trillen met de staart zie je soms ook wanneer de kat je begroet.
De kat wordt dan overstelpt met emoties en is dolgelukkig je te mogen begroeten. Met het trillen van de staart geeft de kat je tevens een uitnodiging om aan zijn achterwerk te ruiken. Hiermee geeft hij je de gelegenheid om zijn identiteit te ruiken. De staart wordt bij deze emotionele begroeting ook wel gebogen tot over de rug gedragen.
De staart omhoog en heeft hij daarbij de haren van de huid afstaan
Draagt een kat zijn staart omhoog en heeft hij daarbij de haren van de huid afstaan dan laat de kat zien dat deze zich bedreigd voelt. De kat zal wanneer deze niet kan ontsnappen overgaan tot agressief gedrag. Door deze houding lijkt een kat groter en hoopt een kat dat de andere partij de kat met rust laat. De staart wordt bij de verdedigende houding ook wel tot over het lichaam gedragen. Tevens zie je deze houding bij een kat wanneer deze een indringer wegjaagt.
Trekken met de staart
Soms trekt de kat plotseling even met zijn staart. Het is net een zenuwtrekje om te zien. Met dit trekje laat een kat duidelijk zijn irritatie blijken. Hij erkent dat je er bent maar heeft absoluut geen zin in interactie en is met hele andere dingen bezig.
De staartdracht omhoog achter het lichaam.
Wanneer de staart in een stille houding naar achteren gedragen wordt maar nog wel omhoog dan laat de kat een niet bedreigende, licht onzekere houding zien. Zwiept de staart heen en weer of beweegt alleen het puntje dan is er irritatie in het spel en kan een kat gaan uithalen. De kat geeft dan een duidelijke waarschuwing met zijn of haar staart.
De staart meer recht naar achteren gedragen
Wanneer de staart meer recht naar achteren gedragen wordt heeft de kat een vriendelijke houding waarin de kat geen angst of agressiviteit laat zien met zijn of haar staart. De kat is ontspannen, waakzaam en zeker van zichzelf. Wanneer de staart horizontaal naar achteren wordt gedragen weet de kat zeker dat zijn staart niet ergens in vast komt te zitten. De staart wordt als verlengde van het lichaam gedragen.
De staart achter het lichaam naar beneden gedragen.
Aanvallend gedrag – wanneer de staart wat stijf naar beneden hangt of stijf snel heen en weer zwaait.
Verdedigend gedrag – meer ontspannen heen en weer zwiepend.
Wanneer de staart ontspannen gedragen wordt en stilhangt of langzaam heen en weer beweegt onafhankelijk of dit de hele staart is of alleen het puntje dan houdt de kat de omgeving actief in de gaten.
Staartdracht in U-vorm
Wanneer een kat zijn staart in de U-vorm draagt betekent dit over het algemeen dat de kat zich in een conflictsituatie bevindt. De kat laat hierbij een defensiefe (agressieve) houding zien. Bij deze staartdracht zie je vaak dat de afstand tussen kat en datgene waar de kat mee in conflict is verandert. Dit kan betekenen dat de afstand vergroot of verkleint. Deze houding van de staart wordt ook wel aangenomen tijdens de dolle 5 minuten en wanneer kittens met elkaar spelen.
Wordt de u-vorm van de staart van het lichaam afgedragen wordt dan gaat het vaak om een kat die interactie opzoekt maar hierin onzekerheid toont wat betreft het nemen van de leiding. Deze dracht zie je vaak samengaan met het zitten/verplaatsen van het lichaamsgewicht op de achterpootjes.
Staartdracht van de poes tijdens de dracht
Een poes kan sexuele toenadering aangeven door de staart half omhoog of horizontaal te dragen. Ook het opzij dragen van de staart geeft een uitnodiging aan de kater om te dekken. Tijdens het dekken draagt de poes de staart ook opzij. Bekijk hier meer over het liefsdesgedrag van uw kat.
De staart om de pootjes heenvouwen
Waneer een kat ontspannen is en zit zal deze de staart om zijn of haar pootjes heenvouwen. De kat hoeft niet plotseling in beweging te komen en kan lekker doezelen.
De staart heen weer zwiepen
Wanneer een kat ontspannen is maar zichzelf voorbereid op lichamelijke inspanning laat zijn staart heen weer zwiepen. De kat zit hierbij vaak in een ambivalente fase. Hoe allerter en emotioneler de kat wordt, hoe sneller de kat met zijn staart zal gaan zwiepen. Het kan beginnen met alleen het puntje van de staart tot het ferm heen en weer zwiepen van de hele staart.
Wanneer een kat op zijn zij ligt hoor je de staart neerkomen op de ondergrond. Dit zwiepen hoeft niet altijd te betekenen dat de kat kwaad is. Het kan ook een andere emotie betekenen die op dat moment zeer geladen is. Soms is het zwiepen van de staart een uitnodiging aan een andere kat om te gaan spelen.
De lichaamshouding van uw kat
Lichaamstaal beperkt zich niet alleen tot de staart van de kat. U kunt ook het een en ander opmaken uit zijn houding. Gebogen voorpoten, bijvoorbeeld, vertellen u dat de kat een gevecht liever uit de weg gaat, maar niet zal schuwen om zichzelf te verdedigen, als dit echt noodzakelijk is.
De gestrekte poten
Een kat met volledig gestrekte poten is zelfverzekerd en voorbereid op een aanval. Maar als de achterpoten licht gebogen zijn, is hij nog niet zo zeker van zijn zaak.
Als hij zich “groot maakt” door al zijn haren recht overeind te zetten: ik ben boos
Als de kat zijn lichaam helemaal “groot maakt,” door al zijn haren recht overeind te zetten en eventueel zijn rug te bollen, toont hij agressie en zelfvertrouwen.
De kat maakt zich klein
Als hij zijn lichaam zo klein mogelijk maakt; ineenkrimpt, met de poten onder het lichaam gestopt, kan dit betekenen dat hij klaar is om tot actie over te gaan, maar het kan ook een teken van onderdanigheid zijn. Als de kat langzaam loopt met zijn lichaam dicht bij de grond, zit hij waarschijnlijk achter een prooi aan. Hij kan ieder moment overgaan tot een pijlsnelle aanval.
De oren en hoofd van uw kat
Een kat die volledig stilstaat, met de oren in zijn nek, is nog aan het twijfelen over wat hij gaat doen: hij overweegt zijn opties.
De oren rechtop en naar achteren gericht
Staan de oren rechtop en naar achteren gericht, in combinatie met wijd openstaande ogen waarbij de pupillen zich vernauwen tot spleetjes, dan is de kat erg boos.
De oren opzij gericht en liggen ze plat tegen de kop
Staan de oren opzij gericht en liggen ze plat tegen de kop, in combinatie met vergrote pupillen, dan is de kat bang. Volledig rechtopstaande oren zijn een teken dat de kat geïnteresseerd is in wat er om hem heen gebeurt.
Rechtopstaande en naar voren gerichte oren
Rechtopstaande, naar voren gerichte oren in combinatie met halfgesloten ogen zijn een teken van tevredenheid.
De rechtopstaande, geheven kop
Een rechtopstaande, geheven kop is vaak een teken van dominantie, de kop naar beneden betekent vaak een teken van onderdanigheid of een gevoel van minderwaardigheid. Een volledig ingetrokken kop kan duiden op verveling.
De geluiden van uw kat
De vocale communicatie van katten is ook leuk. We gaan ook hier even naar kijken:
Spinnen
Niet alle katten spinnen, maar de meeste wel. Het is niet precis bekend hoe de kat spinnende geluiden maakt, maar spinnen gaat meestal samen met tevredenheid. Er zijn gevallen waarbij de kat spint en waar hij juist het tegenovergestelde van tevreden is, bijvoorbeeld tijdens de bevalling, bij ernstige ziekte of bij grote angst. Misschien doet de kat dit om zichzelf gerust te stellen. Spinnen blijft dus zowel schattig maar ook nog onduidelijk.
De manieren van miauwen
Vocaal ingestelde katten kunnen op veel verschillende manieren miauwen. In het wild communiceren alleen de kittens op vocale manier, maar door domesticatie hebben katten geleerd om dit op volwassen leeftijd ook nog te doen.
Leuke miauw en geïrriteerde miauw
Als u uw kat goed kent weet u misschien het onderscheid wel tussen de miauwende vraag om eten, de miauwende begroeting en het lichtelijk geïrriteerde “miauw,” wanneer uw kat naar buiten wil en u niet snel genoeg naar zijn zin opstaat om de deur open te doen.
Sissen en grommen
Volwassen katten kunnen behoorlijk harde geluiden produceren door de vorm van hun mond te veranderen. Sissen en grommen zijn de meest voorkomende geluiden die katten voornamelijk gebruiken om hun agressieve of defensieve intenties kenbaar te maken.
Mekkeren en klapperen met de tanden
Een kat is geen schaap, toch kunnen ze ook behoorlijk goed ‘mekkeren’. Ze doen dit echter niet huppelend in een wei, maar van achter een raam, naar de vogels die vrolijk voorbij fladderen. Ook dit heeft een logische verklaring. Om een prooi te doden voert een kat ‘de doodsbeet’ uit. Een juiste plaatsing van de tanden in de nek van de prooi schakelt hem binnen enkele seconden uit.
Dit gedrag leren ze van jongs af aan van de moederpoes. Een kat die een vogel (of andere prooi) ziet passeren, krijgt zo’n zin om hem te vangen dat ze al mekkerend met hun tanden klapperen. Ze simuleren eigenlijk de doodsbeet en willen met dit gedrag zeggen ‘dag lekker hapje, ik heb wel zin in jou!’
Het lezen van uw kat
Hé, mijn kat doet vreemd denkt u soms. Soms heb je een handleiding nodig om je kat te begrijpen. Een kat kan gedrag vertonen waar wij mensen het raden naar hebben. Waarom krabt hij naast zijn etensbak, mekkert hij naar vogels of kneedt hij je schoot tijdens het knuffelen? Wat voor ons ronduit vreemd of grappig gedrag lijkt, is meestal logisch te verklaren. Meestal gaat het om natuurlijk gedrag dat ooit nuttig is geweest, en nog steeds zit ingebouwd in het instinct van je kleine huistijger. In dit artikel zullen we een aantal van die gedragingen onder de loep nemen.
Kneden op je schoot/ melken
Als je je kat knuffelt, hoe gedraagt hij zich dan? De meeste katten zullen tijdens het knuffelen spinnen en met hun voorpoten je schoot kneden. Het zijn de uiterlijke tekenen van een tevreden kat. De reden hiervoor is terug te vinden in de kittentijd.
Wanneer de kittens wilden drinken, moesten ze eerst de tepelhof van de moederpoes ‘kneden’ om de melk te doen vloeien. Ook op deze leeftijd ging het kneden gepaard met tevreden gespin. Het gedrag stamt dus af uit de kittentijd maar is op volwassen leeftijd zijn functie verloren. Ook een kat die zijn ‘bed opmaakt’ zal meestal eerst de lakens of een kussen kneden. Het is de lichaamstaal van een gelukkige en ontspannen kat.
Krabben/ graven naast de etensbak
Katten zijn dol op lekker eten. Ze hebben echter maar een klein maagje en krijgen hun etensbak niet altijd leeg gegeten. Daarom stoppen ze met eten zodra ze verzadigd zijn. Sommige katten eindigen hun maaltijd heel bizar door te krabben naast hun etensbak. Waar komt dit gedrag vandaan?
Iets van vroeger
In de vrije natuur is het niet zo’n goed idee om een lekker maaltje onbewaakt achter te laten… een ander dier is er zo mee aan de haal! Daarom begraven wilde katten hun prooi met zand en aarde, zodat het verstopt ligt voor andere roofdieren. Absurd of niet, je kat die op de tegelvloer naast zijn etensbak krabt wil dus ook zijn lekkere hapje bewaren voor een volgende maaltijd. Komisch is het wel, zeker die laatste keurende blik om te zien of het hapje nu goed verstopt ligt… (niet dus!).
Meer weten over katten? Bekijk dan hoe je jouw kat goed kan opvoeden.
Handige katten links: