Voor de oorsprong van de kat moeten we terug naar ZuidOost Azië,
vermoedelijk liggen hier de wortels van ons zo beminde huiskat. En niet alleen van onze huiskat, alle katten zijn volgens hetzelfde anatomische model geschapen en men neemt dan ook aan dat deze ‘oerkat' kat zich evolueerde tot ondermeer onze huiskat maar ook de leeuw, tijger jaguar etc. Dat onze kat een gezamelijk voorvader heeft valt op te maken uit het anatomische model dat bij alle katten exact gelijk is. Uitzondering hierop is de Pampaskat met 18 chromosomenparen, de rest heeft er allemaal 19.
Onderzoekers delen de kat op in 2 groepen, tot de een behoren de Jachtluipaarden, leeuwen, luipaarden. deze groep kenmerkt zich doordat ze haar klauwen niet kan intrekken. De 2e groep waarin onze huiskat valt wordt weer opgedeeld in kleine en grotere rassen.
Behalve het niet in kunnen trekken van de klauwen verschilt de eerste groep ook nog op een ander punt van de groep tot waar onze huiskat toebehoort en dat is brullen.. Dit brullen word de eerste groep mogelijk gemaakt door het verbeende tongbeen Dit stukje extra kraakbeen heeft echter ook weer tot gevolg datze alleen bij het uitademen kunnen spinnen. de veel grotere poema die zowel bij het inademen als het uitademen kan spinnen behoort dan ook tot de zelfde groep als onze huiskat.
afstamming van de huiskat:
Onze huiskat komt dus voort uit groep 2 en onderzoekers stellen dat slechts een uit deze groep de voorvader van onze huiskat is nl de Afrikaanse izabelkat (felis silvestris lybica). Alhoewel in een later stadium inmenging van de wilde boskat (felis silvestris silvestris) en de steppekat (feils silvestris ornata) niet uitgeloten word.
Waarneer onze huiskat precies beloot dat de mens een goed partner was is niet helmaal duidelijk vermoed word dat dit omstreeks 2000 v. Chr. is geweest.
de tijd dat de mens grote voedsel voorraden ging aanlegen om de winter te overbruggen. Grote voorraad schuren met graan trokken ongedierte zoals muisen en ratten aan en vormden voor de kat een prima plek om te vertoeven, dankbaar dat de kat hun van de indringers ‘verloste' begon de mens de aanwezigheid van de kat te koesteren. De Egyptische Mau vindt zijn oorsprong in het oude Egypte. 4000 jaar terug werd hij daar vereerd als een god. ‘Mau’ is in het Egyptisch ‘kat’ of ‘zon’. In het begin was hij bijna de beschermer van de mensen omdat hij muizen (graandieven) en slangen doodde. Wanneer iemand een kat doodde of slecht behandelde, dan kreeg hij de doodstraf. De Mau was een lid van de familie, kreeg goed eten en had een hoog aanzien.
Dat de kat ook minder rooskleurige tijden heeft gekend bewijst de vondst van Archeologen, zij vonden enorme grafvelden, zoals die van Beni Hassan, waar meer dan 300.000 geofferde katten lagen begraven. Ook later in de Middeleeuwen werd om onder het mom van duivelse verafgoding veel katten levend verbrand.
Zeelieden
Ook vandaag de dag hebben heel wat schepen een ‘scheepskat' Ook zeelieden moeten hun voedselvoorraden beschermen tegen ongedierte. zo rond 1000 voor Chr. gingen waarschijnlijk de eersten huiskatten naar het Midden-Oosten, wat nu Italië is en vanaf daar verspreidde ze zich langzamerhand over heel Azië en Europa. Doordat ze nog steeds aan boord van schepen werden genomen, bereikten ze ook de Nieuwe Wereld toen rond 1600 ontdekkingsreizen en handel steeds belangrijker werden.
Azië
Om heilige geschriften tegen muizen te beschermen werden zij vaak in tempels gehouden. Ook hielden ze ratten en muizen ver van de kostbare zijdecocons vandaan. De zijdehandel was van een enorm economisch belang voor China en Japan.
Australië:
Katten gingen zich in de hele wereld thuisvoelen, behalve in Australië: het was pas de huiskat die als eerste van de katachtigen het vijfde continent betrad.
Katten in het oude Egypte
Alle moderne huiskatten hebben hun prinselijke leventje aan de wilde Egyptische kat te danken. Zo’n 4000 jaar geleden veroverde dit dier de harten van de mens en werden ze voor het eerst als huisdier gehouden. Maar hoe is dit in z’n werk gegaan?
Domesticatie van de wilde kat
De Egyptenaren waren in het bezit van enorme graanvoorraden, netjes opgeslagen in schuren. Dit graan diende om de vele tienduizenden werkkrachten te voeden verantwoordelijk voor het bouwen van de piramides en tempels. De bewakers van de graanschuren hadden regelmatig last van muizenplagen. De vraatzucht van dit ongedierte zorgde voor grote verliezen, tot ze merkten dat de wilde Egyptische katten wel erg goede jagers waren… Ze begonnen deze katten te fokken tot ze een kattensoort hadden die klein en dapper was. Daarnaast was het ook belangrijk dat de katten een aangenaam karakter hadden tegenover mensen. Ze zetten de katten in als wapen tegen de muizen en de graanvoorraden waren gered! Bovendien ontstond zo de eerste gedomesticeerde kat: de Egptische Mau. Dit kattenras bestaat tegenwoordig nog steeds.
De Egyptische Mau
Dit kattenras ziet er prachtig uit met zijn elegante lijf en grijze gevlekte vacht. De vachtharen zijn kort en zijdezacht en hij is in het bezit van een stel mooie groene ogen. Qua karakter is dit kattenras over het algemeen erg levendig en speels. Hij is sociaal tegenover andere katten.
De kat, een heilig dier
De katten stegen langzaam maar zeker in aanzien in de Egyptische cultuur. Rond 1.000 jaar voor Christus was de kat in Egypte een heilig dier geworden. De Egyptenaren vereerden zelfs een kattengodin, Bastet genaamd. Ze had de macht om een zonsverduistering op te roepen en werd ook met vruchtbaarheid geassocieerd. Ze had een belangrijke plaats in de Egyptische godsdienst. De tempel Bastet bij Bubastis in de Nijldelta werd het centrum van de kataanbidding. De kat had ieders hart veroverd, zelfs de farao’s hielden katten in hun paleizen. Mishandeling van dit ‘heilige dier’ werd zwaar afgestraft. Zo werd een soldaat die met zijn strijdwagen een kat overreed zelfs ter dood veroordeeld.
Kattige kunst
Er werden later prachtige muurschilderingen gevonden waarop Egyptische katten afgebeeld staan. Er zijn ook heel wat indrukwekkende kattenbeelden gevonden in en om de piramides.
Overlijden van de Egyptische kat…
In Egypte was het de gewoonte om bij een overlijden de eigen wenkbrauwen af te scheren als teken van rouw. Ook bij het overlijden van een kat werd deze traditie uitgevoerd. Sommige katten werden gemummificeerd om hen een plaatsje in het hiernamaals te garanderen. Ze kregen ook geschenken mee in hun graf. Ze werden daarna op speciale kerkhoven begraven. Prins Tutmosis, de broer van farao Akhnaton, legde zijn dode kat in een vergulde kistje en liet dat in de grafkamers van zijn broers piramide bijzetten. Vlakbij de grote piramide van Cheops werd een kleine piramide gebouwd, die als graf diende voor de zeventien katten van deze farao.
Verspreiding naar Europa
De Egyptenaren dachten dat zij hun macht en voorspoed voor een deel aan hun katten dankten, daarom was het uitvoeren van katten streng verboden. De kusthavens werden streng gecontroleerd op illegale uitvoer van deze heilige dieren. Zo kwam het dat er in Egypte lang katten rondliepen die nergens anders voorkwamen. Tot de Romeinen het land overnamen… de huiskat werd al snel naar Europa gebracht en verspreidde zich door handel en zeevaart razendsnel over het continent.
De Egyptische Mau is zijn koninklijke status nooit vergeten, hij gedraagt zich tegenwoordig nog even sierlijk en staat graag in het middelpunt van de belangstelling!
De symbolische waarde van de kat
De kat heeft doorheen de eeuwen in heel wat culturen een symboolwaarde opgebouwd. Katten staan voor transformatie, helderziendheid, mysterie en vrouwelijke boosaardigheid. Die vrouwelijke boosaardigheid is ook terug te vinden in zegswijzen als ‘kattig’ gedrag vertonen, of ‘zo vals als een kat’ zijn. De helderziendheid heeft te maken met de scherpe zintuigen van een kat. Een kat hoort en ziet dingen die voor ons niet waarneembaar zijn, wat soms bij de katten tot vreemde reacties leidt die in onze ogen ‘onverklaarbaar’ zijn. Daardoor zijn sommige mensen de kat een ‘zesde zintuig’ gaan toeschrijven.
In het oude Egypte was de kat een heilig wezen. Hij bracht geluk en moest goed verzorgd en beschermd worden. De godin Bastet werd afgebeeld met het hoofd van een kat en stond voor vruchtbaarheid. Dat is geen wonder als je bedenkt hoeveel nakomelingen één kat kan produceren. Katten symboliseerden ook de maan. In andere culturen fungeerde de kat dan weer als bondgenoot van de zon. Ook goden werden met de kat geassocieerd: godin Freya liet zich door de wolken rijden op een wagen getrokken door wilde katten. Freya is de godin van het leven, ze schenkt dag en nacht, zomer en winter, storm en regen. De Griekse godin Artemis stond bekend als beschermer van de kat, naast een beestenboel aan andere diersoorten. In Rome maakte de eigenzinnige kat zich tot symbool van de vrijheid.
In het Keltische tijdperk werd de kat geassocieerd met het kwaad en boze machten. Ook tijdens de middeleeuwen was de kat in onze streken de belichaming van het kwaad en de duivel. Een heks zou de gedaante van een kat aannemen om zich onopgemerkt te kunnen verplaatsen. Katten werden in deze tijd mishandeld en veracht. De kat werd met de nacht en het duister geassocieerd. Ook in Japan werden (en worden) katten met ongeluk en tegenspoed geassocieerd. Vreemd, aangezien de Japanners ook Maneki Neko hebben, een gelukskat die als talisman dient om geld en rijkdom aan te trekken. Hij is in heel wat Japanse restaurants te vinden. De hindoetraditie toont Shakti, de godin van het baren, rijdend op een kat.
Katten komen geregeld voor in sprookjes, zoals die van de Gebroeders Grimm. Denk aan de fabel ‘de vos en de kat’ en ‘de Bremer stadsmuzikanten’. In de gelaarsde kat van Perrault maakt een kat een arme molenaar steenrijk door een slim plannetje. De kat treedt in de vele fabels naar voren als een erg intelligent maar ook listig dier. Soms duikt hij in sprookjes op als de bondgenoot van heksen.
Aan katten worden ook heel wat karaktertrekken en menselijke eigenschappen toegeschreven, die soms heel tegenstrijdig zijn. Denk aan nieuwsgierigheid, onafhankelijkheid, intelligentie, onvoorspelbaarheid en genezende krachten. Ze lijken zelfs onsterfelijk met hun ‘negen levens’. Katten zijn van nature ook dieren met een heel eigen karaktertje.
In de droomwereld hebben katten eveneens een symbolische betekenis. Eindelijk goed nieuws want een kat in je droom symboliseert geluk! Katten staan ook voor kracht, vrijheid en je dierlijke kant, met name voor vrouwen. Droom je dat je een kat bent, dan zal je een conflict met succes oplossen. Hou je niet van katten of heb je een vervelende ervaring met een kat in je droom, dan voel je je niet prettig met een vrouwelijk gedeelte van je persoonlijkheid. En weer worden katten met vrouwelijkheid verbonden…
