Angst is natuurlijk gedrag. Het beschermt de kat tegen gevaar, bijvoorbeeld een gevaarlijke hond of een voorbijrazende auto. Het wordt pas echt een probleem wanneer de kat of zijn omgeving er hinder van ondervindt, bijvoorbeeld wanneer de kat zich steeds verstopt of door zijn angst in huis begint te sproeien. Een angstige kat rustig maken vraagt veel tijd, liefde en geduld. Met de juiste aanpak kan je echter heel wat bereiken!
Angst bij de kat herkennen
Angstige katten verstoppen zich vaak onder kasten, achter bedden en in andere donkere hoekjes. Ze komen zelden in aanwezigheid van de mens tevoorschijn. Sommige angstige katten durven het huis niet eens te betreden en slijten hun dagen in de tuin. Net als bij de mens zijn er verschillende graden van angst. Sommige katten zijn van alles bang, terwijl andere katten enkel schrik hebben van de stofzuiger, of zich enkel ongemakkelijk voelen bij visite. Uiterlijke tekenen van angst zijn een ineengedoken houding, grote pupillen of een gespannen lijf.
Een angstige kat benaderen
Maak je klein om de kat te benaderen, zo kom je minder bedreigend over. Ga op je hurken zitten en steek je hand of vinger uit. Laat de kat eerst aan je hand ruiken vooraleer je hem aait. Benader de kat rustig en traag. Vermijd bruuske bewegingen of luide geluiden. Praat geruststellend en zacht tegen de kat. Kijk de kat niet recht in de ogen, dit kan als bedreigend worden ervaren. Hou een kat zeker nooit vast tegen haar wil, dit zal de angst enkel vergroten.
Oorzaken van angst
Angst bij katten kan op verschillende manieren veroorzaakt zijn. Een eerste factor is aanleg, sommige katten zijn nu eenmaal angstiger dan andere. Het ligt in hun karakter en wordt genetisch doorgegeven. Ook de opvoeding van soortgenoten en de moederpoes hebben een grote invloed. Wanneer de moederpoes op de vlucht gaat van mensen, is de kans groot dat de kittens dit gedrag overnemen. Angst werkt aanstekelijk, ook bij katten. Wanneer soortgenoten bang zijn van iets zal de kat voor hetzelfde ook sneller angst vertonen.
De socialisatieperiode
Een belangrijke periode in het leven van een kat is de socialisatieperiode, dit speelt zich af tussen de twee en zeven weken In deze periode zijn katten erg ontvankelijk voor indrukken en ervaringen van buitenaf. Hun nieuwsgierigheid en leervermogen bereikt een piek. Het is belangrijk dat kittens in deze periode met zoveel mogelijk aspecten van het leven kennis maken, zoals soortgenoten, andere diersoorten, de mens, lawaai, voertuigen, enz. zo niet zullen de katten voor de rest van hun leven wantrouwig blijven en angst vertonen voor het onbekende. Enkel de uitzonderingen kunnen later nog gesocialiseerd worden.
Traumatische ervaring
Een traumatische ervaring of schok kan een grote invloed hebben op het gedrag van de kat. Slechte ervaringen blijven soms permanent in het geheugen gegrift, denk maar aan een verkeersongeluk of mishandeling door de mens. De kat kan dan panisch reageren op alles wat hij gezien, geroken of gevoeld heeft tijdens die ervaring.
Mogelijke oplossingen
Een tweede kat in huis halen die wel erg sociaal is naar mensen toe, kan uw huidige kat helpen uit zijn schulp te kruipen. Hij kan het gedrag van de andere kat nabootsen en ervaren dat mensen helemaal geen bedreiging voor hem vormen. Katten belonen wanneer ze geconfronteerd worden met hun angst, bijvoorbeeld met een geruststellend aaitje of kattensnoepje, kan ook helpen om de angst weg te nemen. Begin kalmaan op een manier die nog geen angst oproept en bouw de therapie steeds verder op. Ook de kat afleiden, bijvoorbeeld door met hem te spelen, kan helpen.
Veilige plaatsje
Katten hebben behoefte aan een veilig plekje, ook in de natuur beschikken wilde dieren over een veilig hol waarin ze zich kunnen verstoppen. Zorg er voor dat uw kat ook over een eigen, veilig plaatsje beschikt waar hij zich kan terugtrekken indien nodig. Bijvoorbeeld een soort ‘hol’ met een smalle doorgang, zoals een doos met een gat er in. Ook een bureau, kast, zetel of stoel kan als een veilig plekje worden ervaren waar de kat zich onder kan verstoppen. Zorg er voor dat de vluchtweg naar het veilige plekje vrij is. Zo kan uw kat ook even op adem komen en stilaan zijn vertrouwen hervinden.
