…kunnen het leven van je dier behoorlijk lastig maken.
Maar ook voor de gezondheid van jezelf of je gezin kunnen deze parasieten een risico zijn, omdat ze ziekten kunnen overbrengen op de mens. Meer info.
Het hebben van een huisdier betekent een verrijking van je leven. Huisdieren houden je gezelschap, maken je aan het lachen, helpen je te ontspannen en zorgen ervoor dat je voldoende lichaamsbeweging krijgt. Kinderen die samen met een huisdier opgroeien, ontwikkelen betere sociale vaardigheden en leren sneller verantwoordelijkheid te nemen.
Om optimaal van je huisdier te kunnen genieten moet je echter wel zorgen voor de gezondheid van je huisdier en daarmee ook voor je eigen gezondheid. Dit houdt in ze te beschermen tegen ongewenste gasten, zoals interne en externe parasieten.
Wormen
Katten en honden kunnen besmet raken met rondwormen en lintwormen.
Er zijn 4 verschillende manieren waarop je huisdier zich kan besmetten met rondwormen:
Al vóór de geboorte via de baarmoeder, voornamelijk bij pups (zo goed als 100% van de pups zijn besmet bij de geboorte); Onmiddellijk na de geboorte via de moedermelk, voornamelijk bij kittens; Door opname van toevallige tussengastheren zoals vogels en knaagdieren; Door contact met besmette uitwerpselen: wormen produceren grote hoeveelheden eieren (zo’n 100.000 per dag), die via de uitwerpselen overal in de omgeving terecht komen (parken, zandbakken, wandel en voetpaden enz.). Deze wormeieren kunnen zeer lang overleven in de bodem (3-5 jaar).
Lintwormen worden altijd overgedragen door een “tussengastheer”, zoals knaagdieren of vlooien. Denk dus ook altijd aan wormen als uw huisdier besmet is met vlooien!
LintwormLet op: Volwassen dieren worden meestal niet ziek van de wormen. Maar ze kunnen wel wormen in zich dragen, die eitjes uitscheiden en zo een risico vormen voor besmetting van andere dieren, maar ook mensen.
De meest voorkomende symptomen van een wormbesmetting bij jonge dieren zijn het «wormbuikje», jeuk ter hoogte van de anus, braken en diarree. Een eenvoudig onderzoek van de uitwerpselen van je huisdier kan een besmetting met wormen aantonen.
Gevaar voor de mens
Ook de mens kan besmet raken met wormen door het eenvoudige contact met besmette
dieren of plaatsen, of door het eten van ongewassen bosvruchten. De larven van de rondwormen kunnen kleine ontstekingen in verschillende organen (ogen, hersenen, longen, lever) veroorzaken. Vooral kleine kinderen zijn vatbaar voor een infectie omdat ze minder letten op hygiëne.
Was dus altijd goed je handen en die van je kinderen na het spelen in de zandbak, het werken in de tuin, na contact met honden of katten en voor het eten. Ruim ook dagelijks de uitwerpselen van je hond op (best met een poepzakje) en werp ze in de afvalbak. Geef geen rauw slachtafval aan honden of katten en eet zelf geen ongewassen bosvruchten. Ontworm je huisdier regelmatig met Drontal® en bestrijd ook vlooien (bvb met Advantage®).
Wormen bij katten
De meest voorkomende inwendige parasiet bij katten zijn ongetwijfeld wormen waarvan de spoel & lintworm die beiden tot de ‘Rondwormen’ behoren het vaakste voorkomen. (Ook de mens en dan voornamelijk kinderen kunnen besmet raken met deze parasieten wat veelal door aanraking met uitwerpselen (zandbak) komt, maar ook opname door de mond via het dier zelf (eitjes die aan de vacht kleven) is een mogelijkheid.
Spoelwormen bij katten
Er zijn een aantal oorzaken waardoor uw kat besmet kan raken met rondwormen: De besmetting van spoelwormen vind vaak al in de baarmoederplaats of direct na de geboorte via de moedermelk. Ook tussengastheren kunnen je kat besmetten.
Tussengastheren kunnen zijn:
vlooien, prooidieren (vogels, muizen), maar ook door uitwerpselen van een ander dier (eieren van een worm kunnen in bijvoorbeeld de bodem zeer lang overleven.) zoals je ziet is er een grote kans dat je kat dus besmet raakt met een dergelijke parasiet en zal de enige remedie regelmatig ontwormen zijn (volwassen dieren tot 4 keer per jaar). Let er hier bij op dat het middel dat je hiervoor gebruikt zowel ter bestrijding van spoel als lintwormen is!
Lintwormen bij katten
De besmetting van een lintworm vindt uitsluitend plaat door een ‘tussengastheer’ zoals muizen, vogels, vlooien en ook uitwerpselen. De lintworm die zijn naam dankt aan zijn lange platte vorm bestaat uit een kop, hals en een lichaam dat uit schakels bestaat.
Door zo af en toe wat schakels los te laten besmet de lintworm zijn ‘gastheer’ telkens opnieuw en ook gaan er eitjes met de ontlasting mee die zo doende weer een besmetting haard vormen. Ook voor lintwormen geldt weer dat het besmetting risico hoog is en regelmatig ontwormen eigenlijk de enige oplossing is.
Bij besmeting met wormen is er in een vroeg stadium eigenlijk nauwelijks een ziektebeeld waarneembaar en dus doe je er goed aan om een (‘nieuwe’) kat direct te ontwormen als niet duidelijk is waarneer dit voor het laatst is gebeurd.
Spoelwormen bij katten
Spoelwormen
De meest voorkomende wormsoorten bij de hond en de kat zijn de spoelworm (Toxocara Canis of cati)
De Spoelworm
De spoelworm bij de kat heet: Toxocara cati.
De spoelworm wordt overgebracht via wormeitjes in de ontlasting van de huisdieren en wordt ook via de moeder rechtstreeks op pups of kittens overgedragen. Hierdoor zijn bijna alle jonge dieren in meer of mindere mate met spoelwormen besmet.
Of een hond of kat spoelwormen bij zich heeft is niet altijd aan de buitenkant te zien. Soms zijn de volwassen wormen in de ontlasting (of in braaksel) te vinden. Deze worm ziet er uit als een stukje spaghetti van 5 a 10 cm met dunne uiteinden.
Vaak is ontlastingonderzoek nodig om onder de microscoop de wormeieren op te sporen.
Spoelwormen leven in de dunne darm van hond en kat. Ze kunnen tot wel 18 cm lang worden. Omdat de volwassen wormen vrijwel nooit in de ontlasting en slechts een enkele keer in het braaksel voorkomen is het voor u als eigenaar moeilijk te zien of uw dier besmet is met spoelwormen. Ook de eitjes (rond de 200.000 eitjes per worm, per dag!) zijn met het blote oog niet waarneembaar. Deze eitjes zijn zeer resistent tegen temperatuursschommelingen en tegen schoonmaakmiddelen en ze kunnen enkele jaren infectieus blijven.
Hoe verloopt de besmetting?
Uw huisdier kan zich besmetten door deze eitjes uit de omgeving op te nemen of door een besmet prooidier op te eten. Kittens kunnen zich via de moedermelk infecteren.
Hebben de dieren er last van?
Bij volwassen dieren verloopt een besmetting vaak zonder symptomen. Bij pups en kittens valt bij een besmetting op dat de diertjes slecht groeien, mager zijn, maar wel een dikke buik hebben. Ze hebben soms last van diarree en gasvorming. Ook kan het tot maagdarmkrampen aanleiding geven.
Zoonose
Ook de mens kan zich met deze eitjes besmetten. Vooral kinderen lopen gevaar bij contact met besmette grond (Uit recentelijk onderzoek in Utrecht is gebleken dat 25% van de parken en 59% van de openbare zandbakken met deze wormeieren besmet zijn!). Na opname van de eitjes komen larfjes vrij die een trektocht door het lichaam maken. Ze veroorzaken overal waar ze in het lichaam vastlopen kleine ontstekingen. In een enkel geval kunnen deze larven in het oog terechtkomen en zo het gezichtsvermogen aantasten of zelfs blindheid veroorzaken. Ook is uit recent onderzoek gebleken dat allergische reacties bij kinderen met een aanleg voor astma door een spoelworminfectie versterkt kunnen worden.
Therapie spoelworm bij de kat
Gelukkig kan een spoelworminfectie bij de de kat vrij gemakkelijk bestreden worden.
Wij adviseren hiervoor het volgende ontwormschema:
Poezen vóór de dracht en daarna gelijk met de kittens op 4 weken ontwormen.
Kittens op 4, 6 en 8 weken en daarna op 4 en 6 maanden ontwormen.
Volwassen katten minimaal 2, maar liefst 4x per jaar ontwormen.
De Lintworm
De kattenlintworm (Taenia taeniaeformis) is een lintworm die als gastheren katachtigen en andere roofdieren heeft.
Bij wilde en verwilderde katten die knaagdieren vangen en eten komt deze lintworm veel voor. De bij huiskatten meest voorkomende lintworm is echter de hondenlintworm, die de vlo als tussengastheer heeft.
De Lintworm
Ook de lintworm leeft in de dunne darm. Lintwormen kunnen van enkel centimeters tot meer dan één meter lang worden. De lintworm bestaat uit een kop, met daarachter een groot aantal segmenten (proglottiden) die gevuld zijn met eitjes. De achterste segmenten laten los als ze rijp zijn en kunnen zelfstandig uit de anus kruipen. Ze kunnen zichtbaar zijn in de ontlasting of in de haren rond de anus. Als ze opgedroogd zijn zien ze er uit als rijstkorreltjes. In tegenstelling tot de spoelworm kunt u als eigenaar een besmetting met lintworm dus wél zelf vaststellen.
De vrijgekomen eitjes worden opgegeten door vlooien. Uw huisdier kan zich besmetten door een geïnfecteerde vlo op te eten. Ook kinderen kunnen zich door het opeten van een vlo met deze lintworm besmetten. Dit heeft verder, in tegenstelling tot de spoelworm, geen nadelige gevolgen.
Lintwormen zijn te bestrijden met een wormmiddel met praziquantel erin!
Indien een besmetting is aangetoond dan dient de behandeling na 2 weken te worden herhaald. Verder is het van belang goed vlooien te bestrijden,
Iets meer over de Lintworm
Lintwormen zijn lintvormig, meestal wit of geelachtig en verdeeld in korte segmenten, proglottiden, die kort en breed of smal en lang zijn. Een volwassen lintworm bestaat uit een aantal geledingen of proglottiden die samen bij sommige soorten wel 10 meter lang kunnen worden (sommige 30 m). Gedurende het hele leven van de lintworm worden er nieuwe proglottiden bijgemaakt, meestal vlak achter de kop of scolex. Iedere proglottide groeit zodoende verder van de scolex af naarmate er meer jongere proglottiden bijgemaakt worden. De kop hecht zich doorgaans aan de darmwand. Onder de kop bevindt zich de halsstreek waarin de proglottiden zich vormen, die vrijwel geheel in beslag worden genomen door ovaria. Aangezien de lintworm tweeslachtig is, bevatten de proglottiden ook de mannelijke reproductieorganen. Er treedt zelfbevruchting op, zodat een volgroeide proglottide een groot aantal eitjes bevat. Na loskoppeling worden de proglottiden mee afgegeven aan de feces.
Levenscyclus Lintworm
Lintwormen hebben meestal een ingewikkelde levensloop waarbij 2 of soms nog meer gastheren betrokken zijn: de lintworm moet voor zijn ontwikkeling in verschillende dieren verblijven. De lintworm in de darm legt eitjes in enorme aantallen, die in de ontlasting naar buiten komen en door andere dieren (b.v. vee) worden opgegeten als de mest op planten terechtkomt. In deze tweede gastheer ontwikkelt zich dan geen lintworm maar een lintwormcyste: een holte in een orgaan, van binnen besmet met lintwormkoppen. Wordt de koe nu opgegeten zonder het vlees eerst goed te koken dan ontstaat in de darm van de eter weer de lange platte gelede vorm van de lintworm.
Kattenlintwormen hebben een cyclus waarin kattenvlooien als tussengastheer optreden. Veel prooidier predatorsystemen hebben samen op deze manier lintwormen. De brede vislintworm Diphyllobothrium latum is een lintworm die mensen en vissen als gastheer heeft. De mens is in veel gevallen een toevallige gastheer. Verspreiding van menselijke lintwormen is zeldzaam omdat menselijke ontlasting in de westerse landen niet meer in de velden wordt gedeponeerd. Een gevaarlijke soort is de vossenlintworm (Echinococcus multilocularis), die voor de mens levensgevaarlijk kan zijn.
